Trening uważności, zwany mindfulness, jest szczególnie polecany osobom, które nie radzą sobie z negatywnymi emocjami, myślami czy stresem. Regularne ćwiczenia pozytywnie wpływają na samopoczucie. Jakie zalety mogą przynieść treningi uważności?
Określenie mindfulness pochodzi z języka angielskiego, tłumaczymy je jako „uważność” (od słowa mindful – uważający), Czasami można się także spotkać z określeniem „uważna obecność”. Najbardziej znaną definicję mindfulness stworzył Jon Kabat-Zinn, założyciel Ośrodka Uważności w Medycynie, Opiece Zdrowotnej i Społeczeństwie Wydziału Medycznego University of Massachusetts. Według niego uważność to stan świadomości będący wynikiem intencjonalnego i nieoceniającego kierowania uwagi na to, czego doświadczamy w chwili obecnej.
Mindfulness będzie więc świadomym i celowym skierowaniem swojej uwagi na to, czego w danej chwili doznajemy i doświadczamy. Uważność uczy skupiania się na tym, co jest tu i teraz, bez wracania do przeszłości i bez wybiegania w przyszłość, a także bez zastanawiania się, co oznaczają nasze emocje.
Zdarza się, że za bardzo analizujemy porażki i niepowodzenia, dopada nas prokrastynacja, nie umiemy wydostać się z przeszłości albo zamartwiamy się przyszłością. Często też mamy zaniżoną samoocenę i nie czujemy się pewnie. Nie potrafimy skoncentrować się na teraźniejszości. Regularny trening uważności pomaga odzyskać równowagę emocjonalną, zmniejszyć napięcie nerwowe, radzić sobie ze stresem i opanować sztukę koncentracji i relaksu.
Celem mindfulness jest wypracowanie takich umiejętności, które pozwolą nam się uspokoić w chwilach zdenerwowania, zmartwienia czy przytłoczenia i zniechęcenia. Systematyczne ćwiczenia mają nas nauczyć cieszenia się z drobnych rzeczy i doceniania życia.
Mindfulness zapewnia więcej korzyści zdrowotnych niż typowe techniki redukcji stresu. Poza poprawą samopoczucia fizycznego możemy zauważyć również lepsze funkcjonowanie układu odpornościowego, zmniejszenie uczucia zmęczenia i dolegliwości bólowych.
Trening uważności zaleca się w leczeniu takich problemów, jak:
Mindfulness może być praktykowany nie tylko przez osoby dorosłe, lecz także dzieci i nastolatków. Trening uważności dzieci łączy w sobie elementy edukacji i zabawy; poprawia koncentrację i zdolności społeczne.
Podstawowym i jednocześnie najbardziej znanym treningiem mindfulness jest MBSR (Mindfulness-Based Stress Reduction – Redukcja Stresu Oparta na Uważności). Program MBSR można znaleźć na uniwersytetach, w ośrodkach medytacji, szkoleń, doradztwa i rozwoju osobistego, a także w niektórych szpitalach i innych placówkach medycznych.
Drugim rodzajem treningu mindfulness jest MBCT (Mindfulness-Based Cognitive Therapy – Terapia Poznawcza Oparta na Uważności). Program MBCT uznaje się za rozszerzenie MBSR. Pomaga zapobiegać nawrotom depresji. Mogą korzystać z niego osoby, które miały już kilka epizodów depresji.
Zdjęcie główne: Shashi Chaturvedula/unsplash.com